Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is niet meer weg te denken uit de hedendaagse moderne bedrijfsvoering. Of jouw onderneming nu klein, groot of heel groot is, of je nu nationaal of internationaal zaken doet, iedereen kan acties ondernemen waarbij rekening wordt gehouden met de gevolgen hiervan op mens, milieu en samenleving. Zo kan je zorgen voor goede arbeidsomstandigheden, besparen op energie, duidelijke informatie verstrekken aan klanten en betrokkenheid tonen bij de gemeenschap. Voor iedereen zijn deze activiteiten anders, dit heeft onder andere te maken met de sector, bedrijfsgrootte, -cultuur en -strategie. MVO is maatwerk.
Belangrijk is dat Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen integraal onderdeel wordt van de dagelijkse bedrijfsvoering. Elke onderneming kan waarde creëren op economisch, ecologisch (milieu) en sociaal gebied. Het gaat er hierbij om, om bij belangrijke besluiten een afweging te maken tussen de verschillende belangen. MVO kent geen eindbestemming, het is een voortdurend proces, waarbij doelen worden nagestreefd. Deze doelen veranderen mee met de ontwikkeling van de onderneming en zijn of haar context.
Duurzaam ondernemen, houdt onder andere (naast bijvoorbeeld energiebesparing) ook slim omgaan met grondstoffen in en eerlijk zaken doen. Met Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) spelen niet alleen de prijs, kwaliteit en levertijd van producten een belangrijke rol, ook worden sociale en milieuaspecten betrokken in het proces. De stakeholders verwachten steeds meer dat de organisatie rekening houdt met mens en milieu. MVI draagt daarnaast bij aan kosten besparing en aan een duurzaam (groen) imago van jouw onderneming.
Bij het inrichten van een succesvol MVI-proces is het identificeren van risico’s die product of onderneming kunnen schaden een essentieel uitgangspunt. Hiervoor is inzicht in de toeleveringsketens van belang. Productie van producten (van jouw leveranciers) en grondstoffen kunnen in het buitenland plaatsvinden, onder andere omstandigheden dan dat wij hier in Nederland gewend zijn. Onlangs werd de wet Zorgplicht Kinderarbeid door de Tweede Kamer aangenomen. Deze wet verplicht bedrijven die actief zijn op de Nederlandse markt om te onderzoeken of er sprake is van kinderarbeid in hun productieketen. MVO stopt niet bij de grenzen van jouw eigen onderneming, je wil geen onnodige risico’s lopen. Het MVI-proces gaat om het beheren van risico’s, het realiseren van efficiëntie, het creëren van duurzame producten (met minimale milieubelasting) en het opbouwen van een cultuur van verantwoordelijkheid en respect voor de gemeenschap.
Begin 2016 zijn door de Verenigde Naties 17 duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s; Sustainable Development Goals) gelanceerd om tegen 2030 een einde te maken aan armoede, ongelijkheid en onrecht te bestrijden, en klimaatverandering aan te pakken. Elk van deze ontwikkelingsdoelen zijn onderverdeelt in subdoelen, die het makkelijker en concreter maken om te integreren in de eigen bedrijfsvoering.
Daarnaast verschuift de ontwikkelrichting vanuit de overheid ten aanzien van MVI van het toepassen van minimumeisen naar het aanmoedigen en/of uitnodigen van leveranciers om zo duurzaam mogelijke producten en diensten te leveren. Hierbij wordt gekozen voor andere processen en toepassingsvormen, zoals aanbestedingen op basis van ambities, meer gebruik maken van de dialoog met de markt en van gunningscriteria, vaker uit te gaan van de levensduurkosten en vaker te kiezen voor een functionele uitvraag.
De verwachting is dan ook (o.a. uit onderzoek PwC ‘Strategies for Responsible Business Conduct’, dec 2018 en uitspraak Hoge Raad, dec 2019, Klimaatzaak Urgenda) dat de komende jaren in toenemende mate aandacht en acties gevraagd wordt van bedrijven om een bijdrage te leveren aan de realisatie van deze ontwikkelingsdoelen en die uit het Klimaatakkoord. Binnen dit akkoord zijn afspraken gemaakt om verdere opwarming van de aarde te beperken door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. De regeling Missiegedreven Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie (MOOI) ondersteunt integrale oplossingen die bijdragen aan de klimaatdoelen. De MOOI-regeling helpt bij het initiëren en realiseren van goede ideeën. In 2020 kan er voor projecten, onder bepaalde voorwaarden, subsidie aangevraagd worden bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl). Een goed en efficiënt ingericht MVI-proces en implementatie vervult een sleutelpositie in het behalen van resultaten op organisatieniveau.
Organisatie breed is het mogelijk een certificaat voor maatschappelijk verantwoord ondernemen te behalen, de MVO prestatieladder. Daarnaast bevat ISO 20400:2017 praktische handvatten om een inkoopproces op een maatschappelijk verantwoorde wijze in te richten en te laten aansluiten bij de duurzaamheidsstrategie. De richtlijn definieert de belangrijkste principes van MVI, zoals het afleggen van rekenschap, transparantie, respect voor mensenrechten en ethisch gedrag. Het integreren van de ISO 20400 richtlijn (geen certificering) in beleid en dagelijks handelen, zorgt ervoor dat je aan de duurzaamheidsambities kunt voldoen. Deze ISO richtlijn omschrijft de wisselwerking tussen duurzame ideeën, duurzame acties (Dutch Weel 1) en duurzame resultaten (Dutch Weel 2).
Bronnen: rvo.nl, sdgnederland.nl, eerstekamer.nl, rijksoverheid.nl, nen.nl & nevi.nl